Jak dbać o auto latem?

Niestety coraz większa ilość właścicieli samochodów zaczyna regularnie unikać odwiedzin w serwisach samochodowych dla oszczędności. Niewiedza niekiedy może nas drogo kosztować, a przeważnie wystarczy poświęcić naprawdę niewielką ilość czasu, która w niedalekiej przyszłości jest w stanie realnie rzutować na ochronę samochodu przed trwałym unieruchomieniem. Obok wskazówek dotyczących użytkowania proponowanych przez twórców auto części istnieje sporo praktycznych porad pozwalających poprzez dłużej być zadowolonym z jazdy autem. W kolejnych paragrafach można znaleźć kilka porad, które w przyszłości pomogą uniknąć niechcianych awarii.

Każdy dopuszczony do ruchu drogowego samochód musi umieć utrzymać odpowiednią temperaturę wewnątrz pojazdu oraz pod jego maską. Za taki stan rzeczy odpowiedzialne są dwa układy – układ chłodzenia i klimatyzacja samochodowa. Konstrukcja układu chłodzenia pozornie może wydać się skomplikowaną, jednak po bliższemu przyjrzeniu się pojedynczym elementom tego układu możemy szybko zorientować się, że tak nie jest. W większości samochodów chłodzenie następuje się przy pomocy wody. Za kierowanie czynnika chłodzącego w odpowiednie miejsca odpowiedzialny jest termostat. Największym elementem układu chłodzenia jest chłodnica. Jej budowa jest dość zawiła, jednak można ją wytłumaczyć w prosty sposób. Chłodnice składają się ze sporej ilości cieniutkich rurek, do których dostarczana jest woda. Między rurkami następuje przepływ powietrza, przez co woda ochładzana jest znacznie krócej, niż w przypadku zgromadzenia się w jednym, dużym zbiorniku. Główną wadą chłodnic samochodowych jest materiał z którego są wykonane. Aluminium sprawdza się doskonale jako przewodnik ciepła, lecz posiada jedną, istotną wadę jaką jest tendencja do korodowania. Z tego względu warto czasem spoglądać na chłodnicę i sprawdzić, czy nie posiada elementów rdzy bądź drobnych pęknięć, które mogą prowadzić do nieszczelności. Uszkodzenie układu chłodzenia potrafi spowodować przegrzanie bądź zatarcie jednostki napędowej, a to może być niezwykle kosztowne. Zaraz za chłodnicą samochodu znajduje się wentylator. Wentylatory są odpowiedzialne za ciągły przepływ powietrza między szczelinami chłodnic wody. O ile podczas podróżowania przepływ powietrza zapewniony jest naturalnie, o tyle na przykład w trakcie postoju na światłach o prawidłowy ruch powietrza troszczy się wentylator. Uruchamia się on tylko wtedy, gdy niemożliwe jest naturalne schładzanie bądź gdy temperatura cieczy chłodzącej znajdującej się w chłodnicy wody przekracza normy. Należy zadbać o to, aby układ chłodzenia wyposażony był w nowe części. Fabrycznie nowa chłodnica powinna być objęta gwarancją poprzez co będzie działać przez dłuższy czas niż używany element, którego historii na dobrą sprawę nie znamy.

Za utrzymanie odpowiedniej temperatury silnika odpowiedzialny jest głównie termostat. To niewielkie urządzenie blokuje, bądź zezwala na napływ czynnika chłodzącego do chłodnicy. W przypadku zimnego silnika (80°C i mniej) termostat rozszerza się tamując przepływ płynu chłodzącego. Podczas wyższych temperatur termostat zmniejsza się, zezwalając na tzw. „duży obieg” dzięki czemu do chłodnicy wody dostaje się większa ilość płynu chłodzącego zezwalając na skuteczniejsze chłodzenie. Podobnie jak wszystkie części samochodowe, również i termostaty ulegają awariom. Awarię termostatu można bardzo łatwo spostrzec. Termostat nadaje się do wymiany, gdy podczas postoju w korku temperatura silnika rośnie, a podczas ruszenia zaczyna gwałtownie spadać. Koszt fabrycznie nowego termostatu nie powinien przekraczać kilkudziesięciu złotych. Ostatnim, kluczowym elementem układu chłodzenia jest pompa wody. Pompy wody z reguły napędzane są odsilnikowo paskiem lub przy pomocy kół zębatych. Możemy więc niezwykle łatwo wywnioskować, że im wyższe obroty silnika, tym szybciej pompowana jest ciecz do chłodnicy, co pozwala na wzrost skuteczności chłodzenia. Pompa wody pracuje na zasadzie wirnika. Oprócz chłodzenia wodą możemy wyróżniać również chłodzenie za pośrednictwem powietrza. Samochody zaopatrzone w turbosprężarkę mają tzw. intercooler, czyli chłodnicę powietrza. Najważniejszym zadaniem intercoolera jest chłodzenie powietrza produkowanego przez turbosprężarkę, przed dotarciem do jednostki napędowej. Podczas tych procesów turbina grzeje się przez co wzrasta temperatura powietrza płynącego przewodami. Aby wyeliminować skutki uboczne, które niekiedy powodują zmniejszenie efektywności pracy jednostki napędowej wykorzystuje się chłodnice powietrza. Wyglądem i sposobem działania są prawie takie same jak chłodnice wody, a różnią się tylko czynnikiem chłodzącym (woda, powietrze). Ostatnim rodzajem chłodnic używanym w samochodach są chłodnice oleju. Nie montuje się ich jednak seryjnie w każdym rodzaju pojazdu. Na chłodnicę oleju decydują się posiadacze aut nastawionych na pracę w ekstremalnych okolicznościach. W autach osobowych na próżno ich szukać. Jeżeli chodzi o sam montaż to chłodnica oleju montowana jest w tym samym miejscu, gdzie miska olejowa. Swoją budową oraz właściwościami podobna jest do chłodnicy wody z tą różnicą, że jest jej zadaniem jest schładzanie wszelkiego typu olejów, jak np. oleje silnikowe bądź płyny wspomagania kierownicy.

Za utrzymanie prawidłowej temperatury we wnętrzu auta odpowiedzialny jest układ klimatyzacji samochodowej. Głównym elementem klimatyzacji jest chłodnica klimatyzacji, którą w większości pojazdów można znaleźć przymocowaną przy chłodnicy wody. Jest ona wykonana z identycznego tworzywa co chłodnica cieczy, poprzez co jest narażona na podobne uszkodzenia. Do podstawowych części układu klimatyzacji samochodowej wliczamy skraplacze, osuszacze i parowniki klimatyzacji. Każdy z tych elementów ma swoją oddzielną rolę. Najpierw weźmiemy pod lupę działanie sprężarki klimatyzacji. Sprężarka napędzana jest za pośrednictwem paska klinowego. Jest ona bezpośrednio odpowiedzialna za zapewnienie obiegu klimatyzacji. Kompresor jest odpowiedzialny za zwiększenie ciśnienia czynnika chłodzącego, powodując wzrost jego temperatury do 70°C, aby następnie wtłoczyć czynnik gazowy po stronie wyższego ciśnienia. Pamiętajmy, że sprężarka klimatyzacji może obniżyć moc silnika o kilka koni mechanicznych. Producenci uważają, że obniżka nie może być przekraczać 5KM, ale większość użytkowników klimatyzacji jednomyślnie potwierdza, że utrata jest zauważalna. Najnowsze samochody wyposażone w komputery odpowiedzialne za sterowanie silnikiem próbują wytworzyć zwyżkę mocy po to, aby jej strata przy włączonej klimatyzacji została niezauważalna, jednak nie jest to najskuteczniejsze działanie. Właśnie dlatego niekorzystne jest stosowanie sprężarki klimatyzacji w autach o niewielkiej pojemności, bo to w tych przypadkach zabranie 5KM może okazać się wyraźną stratą. Następnym istotnym elementem układu klimatyzacji samochodowej są skraplacze klimatyzacji znane również jako kondensatory albo po prostu chłodnice klimatyzacji. Najpopularniejsza nazwa, czyli skraplacz powstała dlatego, iż właśnie tutaj czynnik chłodzący przechodzi ze stanu gazowego w stan ciekły. Podczas pracy skraplacz nagrzewa się, a wytworzone ciepło zostaje odbierane przez opływające go powietrze w trakcie przemieszczania się samochodem. Ze względu na materiał z jakiego stworzona jest chłodnica klimatyzacji, czyli aluminium analogicznie do chłodnicy cieczy jest ona narażona na te same awarie. Wiele układów jest nieszczelnych, a wilgoć panująca w układzie klimatyzacji dość szybko jest w stanie doprowadzić do zagrzybienia oraz skorodowania tegoż układu. Za brak wilgoci oraz usuwanie miejscowych zabrudzeń z klimatyzacji odpowiedzialne są osuszacze klimatyzacji. Niezwykle istotnym elementem klimatyzacji są parowniki. Konstrukcyjne parowniki klimatyzacji podobne są do nagrzewnicy. Ulokowane są one tuż pod deską rozdzielczą. Parowniki odpowiedzialne są za nadmuch schłodzonego powietrza do wnętrza samochodu. Należy pamiętać, żeby regularnie kontrolować klimatyzację samochodową. Tworzące się w klimatyzacji zagrzybienia oraz wilgoć są w postaci drobinek powietrza wypędzane przez parownik i mogą zostać wprowadzone do naszych płuc, co w przyszłości może rzutować na stan naszego zdrowia. Pamiętajmy, iż powstawanie pary wodnej na szybach auta bądź brzydki zapach wydobywający się z nawiewu to nie zawsze problem klimatyzacji. Takie przypadki sprawiają, że nie obejdzie się bez wymiany filtra kabinowego. Zdecydowana większość osób zmotoryzowanych niekiedy nie jest świadomych posiadania tego podzespołu. Filtr kabinowy jest odpowiedzialny za wyczyszczenie powietrza wprowadzanego do wnętrza samochodu. Poprawnie działający filtr kabinowy obniża szanse na powstanie reakcji alergicznych.

Póki co wspomnieliśmy o najistotniejszych podzespołach w aucie, aczkolwiek istnieje wiele niewymienionych elementów, którym być może nie poświęca się tyle zainteresowania, ale są równie istotne. Wśród tych „drugoplanowych” rzeczy można przede wszystkim wymienić różne oleje, które dzielimy na oleje syntetyczne, półsyntetyczne i mineralne. Odróżniają się one między sobą specyfikacjami oraz przeznaczeniem. Wybór właściwego oleju może mieć realny wpływ na kilka czynników jak np. poziom spalania czy żywot silnika. Lepsze oleje w niższych temperaturach nie zwiększają tak znacznie swej objętości jak tanie produkty. Właśnie dlatego samochody wyposażone w oleje silnikowe o niższym poziomie lepkości wyraźnie rzadziej zostają unieruchamiane zimą i o wiele korzystniej spisują się w wysokich temperaturach (np. w korkach samochodowych) w zestawieniu z olejami o wyższym poziomie lepkości. Wymianę oleju silnikowego powinno się wykonywać corocznie bądź co 90 tys. pokonanych kilometrów. Istnieją oleje, których nie musimy regularnie wymieniać, jak choćby oleje przekładniowe, jednak w przypadku wszystkich innych powinniśmy się zatroszczyć o regularne sprawdzenie ich poziomu oraz o systematycznych wymianach.

Nie na każdym kroku zastosowanie się do porad eksploatacyjnych zaleconych przez producenta jest w stanie uchronić nasze cztery kółka przed awariami. Na żywotność auta ma wpływ szereg pozostałych czynników jak jego aktualny wiek oraz kondycja. Przestrzeganie zaleceń producentów w żadnym wypadku nie powinno zaszkodzić naszemu samochodowi, a korzystanie z dedykowanych płynów, olejów czy regularne kontrolowanie auto części jest w stanie relatywnie wydłużyć okres jego eksploatowania. Na forach internetowych powstaje coraz więcej komentarzy użytkowników na temat danej marki auta bądź producenta części, które potrafią wykształcić nasze poglądy. Jednocześnie notorycznie dostajemy możliwość darmowego zadawania pytań do osób w dużym stopniu znających się na mechanice samochodowej przez co w celu zaczerpnięcia pomocy nie musimy więcej wybierać się do mechanika samochodowego, co łączyłoby się z nieplanowymi wydatkami. Nie obawiajmy się zadawania pytań, bowiem czasami może być to jedyna droga pomocy, która zabezpieczy nasze auto przed stałym unieruchomieniem oraz naszą kieszeń przed dużymi wydatkami.